2

EYT’lilere yönelik planlama ile alakalı milyonların gözü hükümet kanadından gelen son dakika açıklamalarına çevrildi. Son olarak Haber Global canlı yayınına katılan AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Jülide Sarıeroğlu EYT planlamasi ile alakalı mühim bulgular paylaştı. Sarıeroğlu planlama ile eş güdümlü bekleyen her bireyin emekli olamayacağını söyleyerek kaç bireyin yeni çıkacak EYT planlamasinden yararlanacağını açıkladı. Sarıeroğlu, EYT planlamasinden ilk etapta yararlanacakların miktarını aşağı yukarı 1 buçuk milyon seviyesinde olmasının ön görüldüğünü belirtti. İşte Jülide Sarıeroğlu’nun canlı yayında EYT planlamasi ve asgari ücret zammı ile alakalı yaptığı o açıklamalar: EYT’de nasıl bir formül meydana çıkacak? EYT diye tanımladığımız olayda geçen dönemlerde bir hizmet vakitı ve prim gününe yönelik sisten vardı. Bu sistemle alakalı oluşturulan bir değişiklik. Bu anlamda sayısal verilerle alakalı çok değişik rakamları kamuoyunda görüyoruz. Sadece ben bu planlama gerçekleştirdikten sonra ilk etapta girecek şahıs adedinin emekli olacak şahıs adedinin, tabi herkes bütün emeklilikte yaşa takılanlar şahıs adedinin aynı anda bir planlama yaptığımız vakit emekli olacak diye bir hedefimiz yok. Çünkü daha hizmet senesini tamamlamayan şimdilik prim gününü tamamlamayanlar da var. Sadece yaş manasında emekliliği bekleyenler de var. İlk vakitçte bir milyonun üstünde bireyin, şu anda dosya bazlı baktığımız vakit aşağı yukarı 12 buçuk milyon emeklimiz var. Hak sahipleri ile eş güdümlü 13 milyonun üstünde bu rakam. Türkiye’de SGK sisteminde ortalama senede 600 bin bireyin emekli bulunduğu bir yapı söz hususu. Dengemiz bu tür bir yapı üstüne inşa edilmiş. Bu planlama ile ilk etapta bir milyonun üstüne 1 buçuk milyona yaklaşan bireyin planlama gerçekleştirdikten sonra emekli olacağı sonra da seneler amacıylade de her sene gene kuvvetli bir oranda sisteme emeklilerimizin girişinin devam edeceğini hedefliyoruz. Toplam sayı ile alakalı bakanlığımızın bu rakamları açıklaması çok daha doğru olur ama 3-4 milyonun arasında bir vatandaşımızın bu kapsamda bulunduğunu ön görü ediyoruz.”Düzenleme gelirse şubat ayında 1 buçuk milyon bireyin maaş alma hali söz hususu olabilecek mi? “İnşallah bunun amacıyla gayret göstereceğiz. Fakat bu çalışmaların detayları amacıyla en doğru ağız Çalışma ve Sosyal Emniyet Bakanımız, benim de hocam olan sayın Vedat Bilgin olacak.” 2008 ardından sigortalı olanlar amacıyla hizmet senesi erkeklerde 25 sene sigortalılık vakitı, kadınlarda ise 20 senelik hizmet vakitı ve 7 bin 200 prim günü adedi gerekli. 8 Eylül 1999 evvel sigortalı olanların yaş koşulunun kaldırılmasıyla alakalı bir formül yaşama geçerse erkekler 9 bin günü, kadınlar 7 bin 200 günü tamamladığı takdirde yaşı beklemeden emekli olabilme olanağı buluyor. 4447 Sasenesi Kanun’la, 8 Eylül 1999 tarihinden sonra çalışmaya başlayanlarda emeklilik yaşı 7000 prim günüyle kadınlarda 58, erkeklerde 60 olarak belirlendi. 8 Eylül 1999 tarihinden evvelce çalışmaya başlamış olanlara ise yaş koşulu getirildi ve prim günleri kademeli artırıldı. EYT planlamasi, 8 Eylül 1999 tarihinde evvelce ilk kez sigortalı olarak çalışmaya başlayan, prim ve sene koşullarını sağladığı durumda yaş koşulunı bekleyen sigortalıları kapsıyor. 8 Eylül 199’dan evvelce sigorta girişi olanlar amacıyla kadınlarda 20 sene, erkeklerde 25 sene sigortalılık vakitı koşulu bulunuyor. Yıl koşulu ve prim ödemeleri gibi emeklilik şartlarını yerine getirenlerin yaş koşuluna bakılmaksızın emekli edilmeleri bekleniyor. Yaş ve sene koşulunu gerçekleştiren herkes planlamanin çıkmasının ardındannda emeklilik hakkı kazanacak. Bu bireylerin yaş ve prim gün adedina göre kademeli olarak emekklilk yolunun açılması bekleniyor. Emeklilikte Yaşa Takılanlar planlamasinde kıdemeli olarak geriye çekilme ihtimaller arasında yer alırken bir yaş sınırının getirilmesi de konuşulanlar arasında yer alıyor. Daha evvelce 50 yaş formülü gündeme gelmişti, yeni bir yaş sınırının getirilmesi halinda emeklilik sene ve prim koşulunı dolduranların tespit edilen yaşı beklemeleri gerekecek. Emeklilik amacıyla sigortalılık vakitı ve prim ödemelerini tamamlayan binlerce emekli, yaş koşulunun kaldırılmasını talep ediyor. Yaş koşulunın tamamiyle kaldırılmasıyla eş güdümlü 5400 prim günü olan Bağ-Kur’lular ve 3600 prim gününe sahip olan SSK’lılar erkek ise, 55 yaşında kadınsa 50 yaşında emeklilik hakkına sahip olacak. Bazı Avrupa ülkelerinde, emeklilik yaşında kalan vakit kadar maaştan kesinti yapılarak ‘kesintili emeklilik’ modeli uygulandı. Fakat Çalışma Sosyal Emniyet Bakanı Vedat Bilgin, Hollanda ve Almanya modellerinin uygulanmayacağını duyurdu. Yasa çıktığında 3 – 5 aydan az bir vakit konulmaz. Meclis’te muhalefet partilerinin vermiş bulunduğu öneriler var. Buralardaki tekliflerde genel olarak 3 aylık müracaat vakitı verilmesi şeklinde… 1999 evvelcesideki yaş dışında kalan emeklilik koşullarını yerine getirenlerin tarihten itibaren emekli edilmesi. Ne vakit? EYT yasası çıktığı tarihten itibaren 3 ay amacıylade emeklilik müracaatsunda tespit edilen çalışanlar planlamaden yararlanabilecek. Bu koşulu yerine getiremeyenler bu planlamaden yararlanamayacaklar. “Çalışmayı tamamlayıp sendikaların da taleplerini alacağız” diyen Bakan Bilgin, “Yıl sonuna kadar Meclis’e sunamazsak, en geç Ocak Ayı ayında bu planlamayi Meclis’e sunacağız” ifadelerini kullandı. Birinci alternatif: 1999 senesindaki koşulları yerine getiren EYT’li SSK’lıların emekli edilmesi… 1999 evvelki SSK emekli olma koşullar ne diye bakıyoruz; 3 ayrı alternatif vardı. Kadın, 20 senelik, erkek 25 senelik sigortalılık vakitını doldurmuş ve 5 bin prim gününü tamamlamışsa emekli olabiliyordu. İkinci alternatif: Bir diğer alternatif sigortalılık vakitıne bakılmaksızın 5 bin prim günü tespit edilen ve kadınsa 50, erkekse 55 yaşını tamamlayanlarınn emekli edilmesi. Üçüncü alternatif: Prim gün adedi 5 bin günden az, amaa 3600 günden falza olan bireylerin en az 15 senelik sigortalı olma koşuluyla kadınların 50 erkeklerin 55 yaşında emekli edilmesi. Dördüncü alternatif: Bir diğer formül ise pirim gününü tamamlayan her bireyin emeklilik yaşında belirli bir indirim yapılması söz hususu. Beşinci alternatif: “Asgari ücret artışı, bütün çalışma hayatındaki ücret skalasını etkileyen bir planlama. Tüm iş yerlerimiz ücret güncellemesi yapıyorlar. Sosyal yardımlar, ihtiyar aylıkları, emekli aylıkları bulunduğu amacıyla çok geniş kitleleri etkiliyor. Güçlü bir artışla yeni senea girmeyi düşünüyoruz.”