Yeni yılın gelmesiyle birlikte Türkiye genelindeki konut sitelerinde aidat ücretlerinde yaşanan rekor artışlar, birçok aileyi maddi olarak zor durumda bırakıyor. Bazı bölgelerde aidat ücretleri yüzde 75’e kadar yükselirken, bu durum özellikle büyükşehirlerde yaşayan vatandaşlar için önemli bir ekonomik yük haline geldi. Asgari ücretin yalnızca yüzde 30 arttığı, enflasyon oranının ise yüzde 44,38’e çıktığı bir ortamda, aidat artışlarının bu oranları aşması, ev sahipleri ve kiracılar için büyük bir sürpriz oldu.
Büyükşehirlerde Aidatlar Uçuyor
TSKB Gayrimenkul Değerleme tarafından yapılan bir araştırmaya göre, Türkiye’nin 10 büyükşehirinde yapılan incelemeler, aidat artış oranlarının ortalama yüzde 45 seviyelerinde gerçekleştiğini gösterdi. İstanbul başta olmak üzere Ankara, İzmir, Bursa ve Antalya gibi büyük şehirlerde aidatlar, enflasyon ve diğer ekonomik etkenler nedeniyle fahiş seviyelere yükseldi. Özellikle enerji fiyatlarındaki artış ve yönetim giderlerindeki yükselme, aidatların daha da artmasına yol açtı.
İstanbul’da, büyük metropoldeki site aidatlarının kira bedellerinin yüzde 10-15’ine kadar çıktığı görülüyor. Lüks rezidanslarda bu oran yüzde 15’i bulurken, markalı konut projelerinde ise aidatlar yüzde 7-10 arasında değişiyor. Villa tipi sitelerde ise oran biraz daha düşük, yüzde 5-10 arasında kalıyor. Bu artış, özellikle kiracılar ve ev sahipleri için önemli bir bütçe kalemi haline geldi.
Aidat Artışlarının Sebepleri
Konut sektöründeki uzmanlar, aidat artışlarının temel sebeplerini şöyle sıralıyor:
- Enerji ve doğalgaz maliyetlerindeki yükselme: Artan enerji ve doğalgaz fiyatları, konutların ortak alanlarında yapılan ısınma, soğutma ve aydınlatma giderlerini doğrudan etkiliyor. Bu da aidatlara yansıyan önemli bir maliyet kalemi oluşturuyor.
- Asgari ücretteki artış: Asgari ücrete yapılan zamlar, site güvenliği, temizlik ve yönetim hizmetlerinde çalışan personelin maaşlarını artırıyor. Bu giderler, aidatlar aracılığıyla site sakinlerine yansıyor.
- Ortak alan bakım ve işletme maliyetlerinin artması: Ortak alanların bakımı ve işletme maliyetleri de son yıllarda önemli bir artış gösterdi. Bu durum, site aidatlarının yükselmesinin başka bir nedenini oluşturuyor.
- Özel güvenlik hizmetleri ve sosyal tesislerin işletme giderleri: Güvenlik hizmetleri ve sosyal alanların işletilmesi, özellikle büyük ve lüks konut projelerinde yüksek maliyetlere neden oluyor. Bu da aidatlara yansıyan bir diğer önemli faktör.
Adana ve Gaziantep’te Yüksek Artışlar
Son yıllarda lüks konut projelerinin artmaya başladığı Adana ve Gaziantep gibi şehirlerde, aidat artışları yüzde 60-75 arasında değişiyor. Bu durum, kiracıların yanı sıra ev sahiplerinin de ciddi şekilde mali baskı altında kalmasına yol açıyor. Özellikle dar gelirli ve orta gelirli aileler için aidatlar, kira bedelleri kadar önemli bir maliyet kalemi haline geldi.
Aidatlar Kira Bedellerine Yaklaşıyor
İstanbul’daki bazı lüks rezidans projelerinde aidatlar, neredeyse kira bedeline yakın bir seviyeye ulaştı. Örneğin, lüks rezidanslarda 1+1 daireler için aidatlar 2.500 TL’ye kadar çıkarken, bu miktar bir evin kirası ile neredeyse eşdeğer oldu. Konut alıcıları ve kiracılar, aidatların artması nedeniyle yeni yaşam alanlarını tercih ederken, aidatları da göz önünde bulunduruyor.
TSKB Gayrimenkul Değerleme Genel Müdür Yardımcısı Ozan Kolcuoğlu, bu artışın normalleşmeye dönmesi için herhangi bir eğilim göstermediğini belirterek, aidatların hızla artmaya devam ettiğini ifade etti. Özellikle büyük projelerde, aidatlar kira bedellerine yaklaşmaya başladığı için konut sahipleri ve kiracılar daha dikkatli olmaya çalışıyor.
Uzmanlardan Aidat Yönetimi Uyarısı
Konut sektöründe uzmanlar, site yönetimlerinin daha şeffaf bir şekilde aidat yönetimi yapmasını öneriyor. Aidatların şeffaflıkla belirlenmesi ve maliyetlerin daha etkin bir şekilde yönetilmesi gerektiği vurgulanıyor. Ayrıca, site sakinlerinin ve ev sahiplerinin aidat artışlarıyla ilgili bilgilendirilmesi, bu artışların önceden tahmin edilmesi konusunda yardımcı olabilir.
Daha fazla maliyet yönetimi: Aidat artışları, özellikle orta ve dar gelirli vatandaşlar için ciddi bir bütçe kalemi haline gelmişken, uzmanlar site yönetimlerinin maliyetleri etkin bir şekilde yönetmesi gerektiğini belirtiyor. Yardımcı hizmetlerin, bakım ve güvenlik giderlerinin denetimi, maliyetlerin düşürülmesine katkı sağlayabilir.
Önümüzdeki Dönemde Aidatlar Yüksek Kalacak mı?
Aidat artışlarının önümüzdeki dönemde de devam etmesi bekleniyor. Enflasyon oranlarının yüksek olması ve enerji maliyetlerinin artmaya devam etmesi, aidatların daha da yükselmesine neden olabilir. Ayrıca, büyük şehirlerde konut projelerinin büyümesiyle birlikte, site aidatları da artmaya devam edecektir.
Ev sahipleri ve kiracılar, aidatların artışıyla birlikte yaşam maliyetlerini daha iyi yönetebilmek adına çözüm yolları arayışına girmiş durumda. Özellikle kiracılar, aidatların kira bedellerine yaklaşması nedeniyle konut arayışlarında daha dikkatli olmaya başladılar. Gelecek dönemlerde bu konuda atılacak adımlar, kiracılar ve ev sahipleri için önemli bir çözüm sunabilir.
