Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), ani kur artışlarını baskılamak amacıyla yaşama geçirilen Kur Korumalı Mevduat (KKM) uygulamasının, Türk lirası olarak kabul edildiği komisyon kararını iptal etti. BU kararın ardındannda bankalar, KKM mevduatlarını TL payı hedeflerinde gösteremeyecek.

Piyasalar amacıyla tarihi bir haftaya girilirken, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), perşembe günü açıklayacağı Para Politikası Kurulu (PPK) kararı evvel bankalara ayar vermeye devam ediyor.

Ağustos ayındaki toplantıda beklentilerin son derece üstüne çıkaracak 750 baz puanlık faiz artıran Merkez Bankası, siyaset faizini yüzde 25’e yükselterek kuvvetli bir ‘sıkı para siyasetsı’ mesajı vermişti. 21 Eylül’de açıklanacak yeni karar evvel, Fed doğrultusundan ilan edilecek faiz kararının da piyasaların geleceğine yön vereceği beklenirken, Merkez Bankası hem Resmi Gazete kararları hem de bankalara yolladığı talimatlar ile Kur Korumalı Mevduat hesaplarına yönelik tasfiye hamlelerine bir yenisini ekledi.

MERKEZ BANKASI O UYGULAMAYI YASAKLADI

21 Aralık 2021 tarihinde ani döviz artışlarını baskılamak amacıyla Kur Korumalı Mevduat (KKM) uygulamasını yaşama yaşamış AKP iktidarı, söz hususu uygulamadaki mevduatın dolar kuruna endekslemesine karşın, KKM, piyasalara ‘liralaşma hamlesi’ olarak sunuldu.

Geçtiğimiz aylarda ekonomi yönetiminin başına getirilen Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ve TCMB Başkanlığına atanan Hafize Gaye Erkan’ın söz hususu KKM uygulamasını sonlandırmaya yönelik ilk hamlelerinin ardındannda TCMB, bankalara gönderdiği talimat ile bundan sonra Kur Korumalı Mevduat hesaplarının TL mevduatı olarak kabul edilmeyeceğini duyurdu.

Bu karar, gerçek şahıslar amacıyla aylık yüzde 2 olarak tespit edilen. TL payı artış hedefinin yüzde 2.5’e yükseltilmesiyle eş güdümlü bankaları zor halde bırakırken. TL mevduat hedeflerini tutturamayan bankaların TCMB doğrultusundan yüklü miktarlarda cezalandırılması ön görü edilmekte.

Cezalardan uzak durmak amacıyla bankaların gerçekleştireceği. İlk ismim ise, KKM müşterilerini Türk lirasına geçişe ikna etmek olacak.

“KREDİ ADIMLARINI DESTEKLEYECEK BİR HAMLE”

“Bankalar müşteriyi TL’ye geçişe nasıl ikna edecek?” sorusuna cevap veren Ekonomist Serdar Pazı. Kur korumalı mevduatın giderek daha da azalması tarafında planlamaler gelmeye devam ediyor. Zaten ilk planda da dövize endeksli olan bu mevduatın, TL olarak sayılmasına yönelik eleştiriler vardı. Tabii bankaların müşteriyi bu enflasyonist ortamda enflasyon beklentilerinin çok altında. İhracat doğrultusunda getirilen planlama ise, üretime yönelik olarak getirilen bir operasyonel rahatlık. Yani kredi doğrultusunda atılan sıkılaştırıcı ismimların fakat toplam ekonomik etkinlik üstünde.

“DOLAR KURUNDA YENİ BİR KRİZİN TETİKLEYİCİSİ OLABİLİR”

20 Ağustos ve 14 Eylül tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan tebliğler. KKM’de tasfiye sürecinin adeta başlatıldığı şeklinde yorumlanırken. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) doğrultusundan paylaşılan 8 Eylül 2023 tarihli rapora göre. KKM hesaplarındaki toplam mevduat 3 trilyon 332 milyar 606 milyon lira olarak kayıtlara geçti.

Ekonomistler, aşağı yukarı 125 milyar dolara denk düşen bu miktarın, süratle boşaltılmasının olası olmadığını söylerken. Bankaların Türk lirasına yüzde 55-60 oranında mevduat faizi vermemesi durumunda. Hesaplardan çıkacak paranın yine döviz tevdiat ama hesaplarına yönelebilme tehlikesi bulunduğuna ilgi çekti.

KKM’de yaşanan çözülmenin ardındannda, varlık sahiplerinin yönünü yine dolara çevirmesi durumunda. Uzmanlara göre Türkiye’de yeni bir kur krizi yaşanma olsılığı son derece yüksek. Bu amaçla geçen ay başlatılan ve son kararlar ile süratlendırılan KKM tasfiye operasyonunun. Gelişen zamanlarda daha ağır yöntemler ile sürdürüleceği ön görü edilmekte.B