Putin’den İran ve Ortadoğu’ya Stratejik Mesaj: Nükleer İş Birliği, Güvenlik Garantileri ve Diplomasi Vurgusu
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, İran ile ilişkilerde stratejik iş birliği ve diplomatik diyalog çağrısını yineleyerek, bölgedeki güvenlik dengelerine ilişkin önemli mesajlar verdi. St. Petersburg Uluslararası Ekonomik Forumu (SPIEF) kapsamında dünya medyasının temsilcileriyle bir araya gelen Putin, İran’la temasların sürdüğünü, barışçıl nükleer enerji alanında iş birliğinin geliştiğini ve tarafların güvenlik endişelerinin göz ardı edilmemesi gerektiğini vurguladı.
“İran’la Sürekli Temastayız, Sinyalleri Verdik”
Putin, Rusya ile İran arasında imzalanan stratejik ortaklık anlaşmasının askeri savunma unsurları içermediğini belirterek, iki ülke arasındaki ilişkilerin savunma dışı alanlarda derinleştiğini söyledi. “İranlı dostlarımıza belirli sinyalleri verdik,” diyerek, barışçıl çözümler için masada çeşitli seçeneklerin bulunduğunu belirten Putin, Buşehr Nükleer Enerji Santrali’nde görev yapan 250 Rus uzmanın sahada aktif olduğunu ve bu sayının 600’e çıkarılabileceğini ifade etti.
“Bölgesel Güvenlik İçin Ortak Zemin Bulunmalı”
İran’ın barışçıl nükleer enerjiye yönelik haklarının korunabileceğini ve aynı zamanda İsrail’in güvenlik kaygılarının da giderilebileceğini dile getiren Putin, Rusya’nın bu sürece katkı sunmaya hazır olduğunu belirtti. İsrail ve ABD ile de bu çerçevede görüşmeler gerçekleştirdiklerini aktaran Putin. “Kimseye bir şey dayatmıyoruz; yalnızca mevcut çıkmazdan nasıl çıkılabileceğine dair vizyonumuzu sunuyoruz” dedi.
“Savunma Talebi Gelmedi, Ama Siyasi Temaslar Sürekli”
Putin, İran’ın Rusya’dan askeri bir destek talebinde bulunmadığını net bir şekilde ifade ederken, mevcut ilişkilerin diplomatik ve teknik iş birliği temelinde ilerlediğini söyledi. Hamaney’e yönelik olası bir saldırı ihtimali üzerine gelen soruya ise “Böyle bir ihtimali konuşmak dahi istemiyorum” diyerek. Bu tür spekülasyonların tehlikeli olduğunu dile getirdi.
Trump ve Ukrayna Mesajı: “O Savaş Başlamazdı”
Rus lider, konuşmasının bir diğer odak noktasını ise Ukrayna krizi oluşturdu. Eski ABD Başkanı Donald Trump’ın “Ben başkan olsaydım. Ukrayna savaşı çıkmazdı” sözlerine atıfta bulunan Putin, “Bu konuda Trump haklı” dedi. Minsk Anlaşmaları’nın uygulanmamasını hatırlatan Putin. Batılı ülkelerin bu süreçte Ukrayna’ya sadece zaman kazandırdığını, diplomasi yerine askeri kazanımları öncelediklerini öne sürdü.
“Zelenskiy Meşruiyet Sorunu Taşıyor”
Ukrayna’daki mevcut yönetimin yasal yetkisiyle ilgili ciddi sorunlara dikkat çeken Putin. Ukrayna’da devlet başkanının süresi anayasal olarak sona erdi. Meşru bir imza olmadan yapılan bir anlaşma çöpe atılabilir. Biz gerçek ve kalıcı çözümler arıyoruz.” dedi.
Türkiye ve Erdoğan’a Övgü: “Çözüm Süreci İçin Kararlı Bir Aktör”
Putin, 2022 yılında İstanbul’da yapılan barış müzakerelerinin önemini vurgulayarak. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan veya Dışişleri Bakanı Hakan. Fidan’ın barış süreci için gösterdiği çabaları takdir etti. Türkiye’nin rolünü “insani boyutu olan yapıcı bir aktör” olarak nitelendiren. Putin, müzakere sürecinin hâlâ canlı olduğunu ve ilerletilmesi gerektiğini belirtti.
Analiz: Rusya’nın Çok Katmanlı Diplomasisi
Putin’in açıklamaları, Rusya’nın hem Ortadoğu’da hem de. Doğu Avrupa’da çok yönlü bir diplomasi yürütme arzusunu ortaya koyuyor. İran’a nükleer iş birliği ve güvenlik dengesi vurgusu. İsrail’e yönelik güvenlik garantilerinin konuşulması ve ABD ile dolaylı temaslar. Rusya’nın yalnızca bir askeri güç değil. Aynı zamanda bir diplomatik aktör olarak da pozisyon almaya çalıştığını gösteriyor. Aynı şekilde Türkiye’nin arabulucu rolü ve ABD’deki siyasal gelişmelere dair değerlendirmeler. Kremlin’in küresel satranç tahtasında birçok piyonla oynadığını gözler önüne seriyor.
