2

Bazı vatandaşlar çalışmadığı durumda kendilerini bir iş yerinde çalışıyor olarak göstererek emeklilik hakkı kazanmaya çalışıyor. Bu şahıslar düzmece sigortalı olarak kabul ediliyor. SGK doğrultusundan sıkı kontrol uygulanıyor. Sahte sigortalıların belirleme edilmesi halinde sigorta anında iptal ediliyor. Bu şeklide emekli bulunduğu belirlenenlerin emeklilikleri de iptal ediliyor. Hem de almış oldukları emeklilik maaşları gecikme zammı ve cezasıyla eş güdümlü SGK doğrultusundan geri alınıyor. Sosyal Emniyet Kurumu (SGK), “Sahte İşyeri ve Sigortalılığın Tespiti Projesi” kapsamında fiilen çalışmayan şahıslari sigortalı gösteren işyerlerini bundan sonra resmen nokta atışı belirleme ediyor. Sahte sigorta yaptırarak emekli bulunduğu meydana çıkanların aylıkları kesiliyor, ödenmiş emekli aylıkları ile varsa sıhhat harcamaları faiziyle geri alınıyor. Türkiye gazetesinden İsa Karakaş’ın günümüz köşesinde yer alan yazıya göre; rastgele bir iş yerinden hizmet akdine göre gerçek ve fiili olarak çalışmadığı hâlde kendini SSK’lı (4/1-a) gösterenler SGK yönünden düzmece sigortalı olarak kabul etmektedir. Keza SGK uygulamasında sigortalılık amacıyla yasada öngörülen şartları yerine getirmiş olmak gerekmektedir. Bu şartlar da bir işverene bağımlı olarak ücret mukabili fiilen ve aslında çalışıyor olmaktır. Belirtilen şartları yerine getirmeden ister para karşılığı ister parasız kendini sigortalı gösterenlerin sigortalılıkları iptal edilmekte, hem de emekli olmuş olsalar bile emeklilikleri de iptal edilip almış oldukları emeklilik maaşları gecikme zammı ve cezasıyla eş güdümlü SGK doğrultusundan geri alınmaktadır. SGK, 2016 senesi amacıylade oluşturulan Sahte İşyeri ve Sahte Sigortalılık Tespit Projesi kapsamında, bir proje ekibi oluşturmuştu. Sahte iş yeri analizlerindeki bulgulardan yararlanılarak oluşturulan 100’e yakın değişken ile 2011-2016 yılları arasında tescil edilen faal/gayrifaal aşağı yukarı 4,6 milyon iş yeri düzmece olma ihtimallerine göre sınıflandırılmıştır. Sahte olma olsılığı yüksek olan iş yerleri, dosyalarının bulundukları il müdürlüklerine kontrole sevk edilmek üzere gönderilmiştir. İşveren dosyaları Ankara, Bursa, Denizli, İstanbul, İzmir, Kocaeli, Manisa ve Sakarya illerinde belirleme edilen ve düzmece olma olsılığı yüksek olan iş yerlerinin varbulunduğu il müdürlüklerine gönderilerek kontrole sevk edilmeleri sağlanmıştır. Sahte iş yerleriyle mücadele kapsamında Sahte, Kontrollü Şüpheli İşyerleri İle İlgili Yapılacak İşlemlere İlişkin SAS Enterprise Guide ve SAS Enterprise Miner uygulamaları düzenlemesi yaşama geçirilmiştir. Bir iş yerinin düzmece olup olmadığı konusunda sarfedilen SAS Enterprise Guide ve SAS Enterprise Miner uygulamaları vasıtasıyla düzmece iş yeri olma olsılığı yüksek olan iş yerlerine otomatik kontrolli iş yeri kodunun atılması 12/03/2021 tarihinde oluşturulan toplantı sonucunda karar altına alınmıştır. SAS Aracılığıyla Sahte İşyeri ve Sahte Sigortalılık Tespiti Projesi ile tasarlanan modelin güncellenmesi suretiyle Kurum, danışmanlık hizmeti alımı yapmıştır.