Türk Sanatının Işığı Sönüyor: Etem Çalışkan’ı Kaybettik
Türk hattatlık sanatının önemli isimlerinden, kaligrafi ustası ve gazeteci Etem Çalışkan, 96 yaşında hayatını kaybetti. Geleneksel sanatlara kattığı özgün yorumlarla tanınan Çalışkan, yalnızca bir sanatçı olarak değil, aynı zamanda Türk basınının önemli figürlerinden biriydi. Sanat dünyası ve gazetecilik camiası, onun vefatıyla derin bir kayıp yaşadı.
Etem Çalışkan Kimdir?
1928 yılında Mersin’de dünyaya gelen Etem Çalışkan, sanatla iç içe bir hayat sürmüştür. Mersin Lisesi’nin ardından İstanbul’daki Güzel Sanatlar Akademisi’ne devam eden Çalışkan, burada Hattat Emin Barın ve ressam Sabri Berker’in öğrencisi oldu. Sanata olan ilgisi, küçük yaşlardan itibaren şekillenmiş ve hayatı boyunca bu tutkuyu pek çok alanda sürdürmüştür.
Etem Çalışkan’ın sanat yaşamı, özellikle geleneksel hat sanatını modern bir bakış açısıyla harmanlamasıyla özdeşleşmiştir. Klasik hat sanatının ince detaylarını ve zarafetini modern çizgilerle buluşturmuş, Türk sanatının evriminde önemli bir yer edinmiştir. Ayrıca, Atatürk’ün imzasını stilize ederek, bu özgün çalışmasını sanat dünyasına sunmuş ve Anıtkabir’in kitabelerini yazan ekipte yer alarak tarihe adını kazındırmıştır.
Sanatla Dolup Taşan Bir Yaşam
Etem Çalışkan, sanatının yanı sıra gazetecilik alanında da önemli bir iz bırakmıştır. Meslek hayatına Yeni Sabah Gazetesi’nde ressam ve kaligraf olarak başlamış, burada yaptığı ilk fotoroman yayınıyla Türk basınında bir ilke imza atmıştır. Daha sonra Ankara’da Zafer ve Öncü, İstanbul’da ise Hareket, Dünya, Akşam, Milliyet ve Hürriyet gazetelerinde çalışmıştır. 1982 yılında Hürriyet Gazetesi’nden emekli olan Çalışkan, hayatının son döneminde Milliyet Gazetesi’ne Türk Büyükleri’ni, Sabah Gazetesi’ne ise Yunus Emre Divanı’nı hazırlamıştır.
Her yıl 10 Kasım’da, Atatürk’ün anısını yaşatmak adına yayımlanan Atatürk portrelerini çizmiş ve bu geleneği sürdürerek, Türk halkının gönlünde taht kurmuştur. Aynı zamanda, Türk tarihinin önemli figürlerinden biri olan Atatürk’ün Nutuk eserini el yazısıyla yazma görevini üstlenmiş, bu eser 2002 yılında iki cilt halinde yayımlanmıştır.
Çalışkan’ın sanatını sadece Türk basını ve sanat dünyası değil, kültür kurumları da takdir etmiştir. 2005 yılında Türkiye Gazeteciler Cemiyeti tarafından Burhan Felek Basın Hizmet Ödülü’ne layık görülen Çalışkan, 2021 yılında ise Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü’ne değer bulunmuştur.
Bir Efsanenin Ardında Bıraktığı Miras
Etem Çalışkan’ın ölümü, sadece ailesi ve yakınları için değil, tüm sanat dünyası ve Türk basını için büyük bir kayıp olmuştur. Çalışkan, Türk kaligrafisinin önde gelen isimlerinden biri olarak sadece hat sanatıyla değil, aynı zamanda Türk kültürüne ve tarihine katkılarıyla da hafızalarda kalacaktır.
Etem Çalışkan’ın cenazesi, 2 Şubat 2025 Pazar günü öğle namazının ardından Levent Afet Yolal Camisi’nden alınarak, doğduğu yer olan Mersin’in Tarsus ilçesine defnedilecektir.
Sanatçının ardında bıraktığı eserler ve katkılar, Türk sanatının geleceğinde hep hatırlanacak ve onun bu dünyadaki izleri silinmeyecek.
